Jinekolojik kanserlere karşı erken tanı önemli
07.10.2024 - Pazartesi 15:36Uzmanlar erken teşhisin kanser tedavisinde belirleyici olduğunu her fırsatta lisana getiriyor. Bilhassa rahim ve yumurtalık kanseri üzere belirti vermeden sinsice ilerleyen kanserlerde sistemli jinekolojik muayenenin kritik olduğunu belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Anestezi ve görüntüleme metotlarındaki gelişmeler jinekolojik kanserlerin cerrahisinde olumlu fark yarattı. Artık kombine tedavilerle çok daha başarılı ameliyatlar yapılabiliyor” dedi.
Jinekolojik kanserler olarak isimlendirilen bayan kanserleri ortasında en sık görülen çeşidin rahim kanseri olduğunu anlatan Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Rahim kanserini yumurtalık kanseri ve rahim ağzı kanseri takip ediyor” dedi. Prof. Dr. Mustafa Ulubay, son 10 yıldır rahim ve yumurtalık kanserlerinin görülme sıklıklarında manalı bir artış gözlenmediğini de belirtti.
Ailede yumurtalık ve rahim kanseri varsa dikkat
Rahim ağzı kanseri haricindeki öbür jinekolojik kanserlerin çoğunlukla kişinin fizyolojik durumundan kaynaklanan, bazen ailesel hikayesinin tesirli olduğu kanser cinsleri olduğunu belirten Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Özellikle yumurtalık ve rahim kanserleri ailesel, yani genetik geçişle ortaya çıkıyor ve ailede sonraki jenerasyonları da etkiliyor. Ayrıyeten etraf kirliliği, çeşitli kimyasallara maruz kalmak, obezite, diyabet üzere metabolik hastalıklar, hiç doğum yapmamış olmak ve erken yaşta ergenliğe girmek üzere çeşitli faktörler de jinekolojik kanserlerin nedenleri ortasında. Rahim ağzı kanseri ise HPV virüsünden kaynaklanan bir kanser tipi. Bu nedenle rahim ağzı kanserinde ailesel geçiş yok” diye konuştu.
Jinekolojik kanserler belirti vermeden ilerliyor
Düzenli aralıklarla jinekolojik muayenelerini yaptıran her bayan için erken teşhisin mümkün olduğunun altını çizen Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Çünkü jinekolojik kanserler ekseriyetle sessiz ilerliyor ve belirti vermiyor. Bilhassa yumurtalık kanseri. Bu bahiste maalesef mamografi üzere aktif bir tarama metodu yok. Hasebiyle rutin denetimler hayati değere sahip. Süratli kilo verme, karın ağrısı, ele gelen kitleler, alışılmışın dışında ağrılar… Hepsinin yumurtalık ve bağırsak kanserleri için uyarıcı belirtiler olabileceği de göz önünde tutulmalı. Rahim ağzı kanserinde ise HPV bazlı taramalar mevcut. Buna nazaran HPV olumluluğu olan hastalar daha sık aralıklarla takip edilmeli” dedi.
“Doğum yapmayan her bayan kansere yakalanır” demek hakikat değil
Jinekolojik kanserlerde hiç doğum yapmamış olmanın bir risk faktörü olduğunu lakin her doğum yapmamış bayanın kanser olacağını söylemenin hakikat olmadığını paylaşan Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Özellikle sistemli doğum denetim hapı kullanan bayanlarda yumurtalık kanseri riski azalıyor. Ayrıyeten sigara içmemek ve sağlıklı beslenme üslubu bayanlarda yumurtalık kanseri riskinin düşürülmesini destekliyor” açıklamasında bulundu.
Menopoz sonrası adet kanaması rahim kanseri için belirteç olabilir
Menopoz sonrası yaşanan kanamaların rahim kanseri için bir belirti olabildiğini söyleyen Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Eğer adetin kesildiği 12 aylık periyodun sonunda kanama olursa, bu durum rahim kanserini akla getirmeli ve kesinlikle doktora başvurulmalı. Makûs kokulu akıntılar, genç bayanlarda geçmeyen vajinal enfeksiyonlar, bağlantı sırasında ya da sonrasında kanama üzere belirtiler ise rahim ağzı kanserinin geç devir bulgularından. Bu yüzden yılık jinekolojik muayenelerle erken periyotta teşhis konması mümkün” diye konuştu.
Rahim ağzı kanserinden korunmak için 14 yaşından itibaren aşı olunabilir
14 yaşından itibaren aşı olunabildiğini belirten Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Rahim ağzı kanseri bayanlarda HPV virüsü nedeniyle ortaya çıktığı için bilhassa kız çocuklarının aşılanması çok önemli” dedi.
Gebelik devam ederken özel durumlarda kemoterapiye de geçilebiliyor
Gebelikte kanserle müsabakanın iki kat daha güç bir durum olduğunu paylaşan Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Eğer erken gebelik haftalarında rahim ağzı kanseri saptanırsa ve süratle ilerleyeceği düşünülüyorsa ailenin de görüşü alınarak gebeliğin sonlandırılmasına karar verilir. Fakat hasta doğuma yakınsa (32. hafta sonrası), tedaviye bebeğin doğumundan sonra başlanabilir. Bu hastalarda bazen özel durumlarda gebelik devam ederken kemoterapiye de geçilebiliyor” biçiminde konuştu.
Jinekolojik kanserlerde cerrahi çok önemli
Özellikle kanser tedavilerinde cerrahinin yerinin çok büyük olduğunu hatırlatan Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Hastanın sağ kalımını artırıyor ve hastalığın tekrar etme riskini azaltıyor. Fakat kanser hastaları için günümüzde farklı tedavi seçeneklerinin bir ortada kullanıldığı ve daha aktif sonuçların alındığı kombine tedaviler öne çıkıyor. 1900’lü yılların başlarında yumurtalık kanseri hastalarında ortalama sağ kalım 6 aydı ve hastaların birden fazla ameliyat ortamında kaybediliyordu. Halbuki 2000’li yıllar itibariyle artık bu hastaların neredeyse tamamı sağlıklı bir biçimde meskenlerine dönüyor. Ameliyat sonrasında hastalığın tekrar etmesi halinde ise hastalar ikinci ameliyatlarını da rahatlıkla olabiliyor” dedi.
Zaman içinde anestezi ve görüntüleme prosedürlerinde yaşanan gelişmelerle günümüzde cerrahi tedavilerde uzun bir yol kat edildiğini vurgulayan Prof. Dr. Mustafa Ulubay, “Özellikle rahim ve rahim ağzı kanserlerinde muvaffakiyetle uygulanan, cerrahın tümörleri daha uygun görmesini ve daha hassas kesiler yapmasını sağlayan robotik cerrahi de bu gelişmelerden biri. Öteki bir gelişme, yumurtalık ve karın içi kanser cinslerinde cerrahiye ek olarak uygulanan sıcak kemoterapi. Bu yeni usul sayesinde daha uzun müddet sağ kalım elde edilebiliyor. Bilhassa rahim ve rahim ağzı kanserlerinde radyoterapi, yeni akıllı ilaçlar ve immünoterapi üzere daha pek çok güçlü seçenek bugün kanser tedavilerinde multidisipliner bakışın da olmazsa olmazları artık” açıklamasında bulundu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı