Mevsimsel özellikli depresyon sadece kışın görülmüyor! Sıcak havalar yaz depresyonunu artırıyor
21.08.2024 - Çarşamba 20:48Bazıları için biyolojik belirteçler kimileri için ise yaz periyodunda yaşanılan özel hayat olayları sebebiyle yaz aylarında depresif semptomlar görülebildiğini lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Yaz depresyonunun tipik belirtileri; üzgün ve dertli hissetme, düşük güç, iştah azalması, kilo kaybı, ahenge zorluğu, uykusuzluk ve tahammülsüzlük.” dedi.
Yaz tatili masrafları, toplumsal medyada insanların tatil anılarına maruz kalmak ve izinde olan iş arkadaşlarının vazifelerini üstlenmek üzere değişimlerin yaz depresyonunu tetikleyebildiğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, yaz depresyonu ile başa çıkmak için teklifleri sıraladı.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, az bilinen fakat sıklıkla görülen yaz depresyonu hakkında bilgi verdi.
Yaz aylarında da depresif semptomlar görülebiliyor!
Yaz mevsiminin çoğumuz için ruhsal manada daha canlı ve fizikî açıdan da daha hareketli olduğumuz bir tabloyu söz ettiğini belirten Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Ancak son periyot yapılan çalışmalar bir şeyleri gözden kaçırdığımızı gösteriyor. Kimileri için biyolojik belirteçler kimileri için ise yaz devrinde yaşanılan özel hayat olayları sebebiyle yaz aylarında depresif semptomlar görülebiliyor.” dedi.
“En bilinen hali ile ‘Mevsimsel Özellikli Depresyon’ sonbahar ve kış aylarında ortaya çıkan, uykularda artış, karbonhidrat yüklü beslenmeyi içeren iştah artışı ve kilo alımı ile seyreden, ilkbahar ve yaz aylarında düzgünleşme gösteren depresif periyotlar halinde tanımlanmaktadır.” diyen Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, lakin mevsimsel özellikli depresyon yaşayanların yüzde 10’unun yaz periyodunda bu belirtileri yaşadığını lisana getirdi.
Hava sıcaklıklarının artması yaz depresyonunu artırıyor
Yaz depresyonunun tipik belirtilerinin üzgün ve dertli hissetme, düşük güç, iştah azalması, kilo kaybı, ahenge zorluğu, uykusuzluk ve tahammülsüzlük olduğunu söyleyen Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yaz depresyonunun nedenleri üzerine çalışmalar devam etmekle bir arada en kıymetli nedenlerinden biri yaşanan iklim değişikliği krizidir. Hepimizin vücudunda dış dünyanın şartlarına nazaran kendini düzenleyen homeostatik bir istikrar düzeneği vardır. Bu sistem sıcak ve soğuk havalarda vücudumuzun kendi iç ısısını dengelemesine yardımcı olur. Yaz depresyonu yaşayan şahısların bu düzeneklerinde zahmet olduğu ya da yaşanan radikal iklim olaylarının bu mekanizmayı bozduğu söylenebilir. Bilhassa ekvator bölgesine yakın, sıcak ülkelerde yaz depresyon oranlarının daha yüksek olduğu görülmektedir. Bilhassa ısının 35 derecenin üzerine çıktığı sıcak günlerde şahısların tahammül düzeyleri düşer, daha agresif belirtiler sergileyebilirler, zihinsel fonksiyonlardan bellek, dikkat sorunları ortaya çıkabilir. Artan nem ile uyku tertibi ve kalitesi bozulur. Uyku hormonu melatonin ve his durumumuzla ilgili serotonin istikrarının bozulması ile depresyonu tetikleyebilir.”
Tatil masrafları da tetikleyebiliyor!
Yaz depresyonunun tabiata ilişkin sebepleri olduğuna da değinen Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Polenlerin fazlalaşması, gün mühletinin uzaması, fazla gün ışığına maruz kalmak üzere doğasal nedenler de yaz depresyonunu tetikleyebiliyor. Çalışmalar bilhassa alerjik bünyeye sahip insanların polen ölçüsünün artması ile yaz devrinde depresif ruh haline daha yatkın olabileceğini söylemektedir.” dedi.
Yaz aylarında günlük rutinlerimizin değişmesinin de ruh sıhhatimizi bozabildiğini kelamlarına ekleyen Merve Umay Candaş Demir şunları söyledi:
“Öğretmenler üzere mevsimlere nazaran değişen meslekleri olan bireyler için program değişiklikleri, ofis çalışanları için yazın alınan müsaadeler sebebiyle iş akışı değişiklikleri, izinde olan iş arkadaşının vazifesini de üstlenmek üzere zorlayıcı değişimler, yaz tatili masraflarının sarfiyatları arttırması, bilhassa yaz devri için yaşanan gelir kaybı ile başa çıkmak da duygusal açıdan gerilime neden olabilmektedir. Ek olarak toplumsal medyanın da tesiri ile insanların sık sık tatil anılarına maruz kalmak, ‘herkes eğleniyor’ algısı ile kişinin kendini yalnız hissetmesine ve depresif belirtileri yaşamasına neden olmaktadır. Tekrar toplumsal medyanın vücut imajına dair tesiri ön plana çıkmakta, yaz periyodunda giysi katmanlarının azalması, bireylerin kendi vücutlarına dair sorgulamaya girmesi ve toplumsal içe çekilmeye neden olması ihtimalleri de yaz devri depresyonunun sebepleri ortasındadır.”
Yaz depresyonundan uzak kalmak için bu tekliflere dikkat
Yaz depresyonu ile başa çıkmak için, öncelikli olarak yaz periyodumuzu planlamanın işe yarayan bir metot olduğunu vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Tatil planlarımızı ekonomik bir halde yapmak, tarihleri belirlemek denetim hissini verecektir. Kısalan geceleri ve akşam planlarını göz önünde bulundurduğumuzda haftalık olarak uykumuzu dengelemek için kimi günler dinlenmeye müsaade vermemiz ve erken uyumamız yardımcı olacaktır.” dedi.
Rutinlerimizi koruyarak artan sıcaklıklar ile başa çıkmak için mümkün olduğunca kendimizi günün sıcak saatlerinde kapalı ortamda tutmanın, mevsime uygun giyinmenin ve bol sıvı alımı ile vücudumuzun sıcakla başa çıkmasına yardımcı olmanın kıymetine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir sözlerini şöyle tamamladı:
“Günün erken saatlerinde ya da geç saatlerinde spor yapmak hem sıcaktan korunmamız hem de fizikî sıhhatimiz için kıymetlidir. Toplumsal takviye her kademede anahtar formüldür denebilir. Toplumsal medyadaki fotoğraflara aldırmadan kendi hayatınızı planlamak, tercih edilen yalnızlığın dışında kendinizi rahat hissettiğiniz bir arkadaşınızla planlar yapmak yararlı olacaktır. Son olarak kendini korumak, tüm sorumluluğu üstlenmemek, kendini ekonomik açıdan ağır yükler altına sokmamak, tatil anlayışımızı sorgulamak, toplumun dayatmalarına teslim olmamak da yaz depresyonuna girmemek için alınacak tedbirlerden olabilir. En son deva tüm bunlar işe yaramadığında durumunuzu detaylı kıymetlendirmek, psikoterapi dayanağı ve ilaç tedavileri için gerekli ruh sıhhati uzmanlarına müracaatta bulunulabilir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı