Sağlıklı bir menopoz dönemi geçirmek mümkün!

Bayanların hayatında değerli dönüm noktalarından biri olan menopoz, günlük hayat ve sıhhat konusunda pek çok tasayı de beraberinde getirmektedir. Bayan hayatının doğal evrelerinden biri olarak düşünülmesi gereken menopozun; tedavisi mümkün olmayan sıkıntıların yaşandığı, yaşlanmanın başlangıcı olan periyot olarak görülmesi bu süreci zorlaştırır. Menopoz ve perimenopoz; anksiyete, ruh hali değişimleri, ateş basması ve sistemsiz adet periyotları üzere şikayetlere neden olabilir. Bu belirtiler adet periyotları durmadan yıllar evvel başlayabilir ve sonrasında da devam edebilir. Menopoz çoklukla 45 ila 55 yaşları ortasında gerçekleşirken; yumurtalıkların yahut rahmin alınması ve kemoterapi üzere kanser tedavilerinin akabinde yahut genetik bir nedenden ötürü daha erken de olabilir. Memorial Antalya Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Bilgi Uslu Aybar, “18 Ekim Dünya Menopoz Günü” öncesinde menopoz periyodunda bedensel ve ruhsal sıhhatin korunması hakkında bilgi verdi. 

50’li yaşlarda görülmesi normal

Menopoz, bayanlarda adet kanamalarının kesilmesi manasına gelir. Ortalama menopoz yaşı Batı toplumlarında 50-51 iken, ülkemizde 47-49 yaş civarındadır. Menopozun 40 yaşından evvel olmasına “prematür menopoz”; 45 yaşından evvel olmasına ise “erken menopoz” ismi verilir. Her iki durum da olağan değildir. 50’li yaşlarda görülen menopoz doğal bir süreç olarak değerlendirilirken, erken menopoz tedavi edilmesi gereken olağandışı bir durum olarak ele alınmalıdır. Bu nedenle erken menopoz bilhassa çocuk yapma planlarını gerçekleştirememiş bayanlar için değer taşımaktadır. 

Birçok belirti ile kendini gösteriyor

Adet kanamalarında düzensizlik ve adet kesilmesi menopoz devrinin birinci belirtilerindendir. Ateş basmaları ve terleme sıklıkla bu düzensizliklere eşlik eder. Kimi vakit cinsel birliktelik esnasında genital kuruluk hissi, ağrı ve kanamalar görülebilir. Bunlar menopoz sürecinin gözle görülür belirtileridir.  

Uzun devirde menopoz öncesinde yumurtalıktan üretilen östrojen hormon eksikliğine bağlı olarak, bayan bedeninde bir grup sıkıntılar oluşabilir. Bunların başında osteoporoz yani kemik erimesi gelir. Östrojen hormon eksikliğinin yol açtığı bir öbür sorun kalbi ve beyni besleyen damarlarda tıkanıklık ve daralma mümkünlüğünün artmasıdır. Menopoz sonrası devirde bayanlarda kan yağlarında da olumsuz değişiklikler görülmekte; kolesterol ve trigliserid seviyeleri yükselmektedir. Bu değişiklikler, kalp krizi ve inme yani felç riskinin artışına neden olmaktadır. 

Depresyona neden olabilir

Menopoz devrinde bedensel değişikliklerin yanı sıra; azalan hormonların tesiri ile birtakım ruhsal değişiklikler de ortaya çıkabilir. Bilhassa menopoz sürecine kendini hazırlamamış, gerçek danışmanlık almamış bayanlarda adetlerin kesilmesi ile depresyona kadar varabilen durumlar ortaya çıkabilir. Birtakım bayanlarda içe kapanma, ağlama atakları, çabuk sonlanma, yorgunluk, cinsel isteksizlik, dikkat bozuklukları ve unutkanlık belirtileri görülebilir. 

Düzenli denetimlerinizi ihmal etmeyin!

Menopozdaki bayanların öncelikle etraflı bir aile hikayesi alınmalı ve bilhassa hormon tedavisinin verilmesi için sakınca oluşturacak durumlar belirlenmelidir. Jinekolojik muayene sonrasında ultrason ile rahim ve yumurtalıklar değerlendirilmelidir. Smear testi, kan sayımı ve yağ yağları testleri, karaciğer, tiroid, kalp ve böbrek işlevlerinin kıymetlendirilmesi, göğüs inceleme tetkikleri ve kemik erime testleri yapılması gereken uygulamalardır. 

Tedavi şahsa nazaran belirlenmeli

Menopoz tedavisi yalnızca ilaç tedavisi olarak görülmemeli, hastaya kâfi vakit ayrılmalıdır. Zira birden fazla kere menopoz devrine giren bayan ruhsal problemlerini rahatlıkla paylaşamaz, saklamak ister. Bu durum bayanı ruhsal olarak olumsuz etkilerken, tedaviye devamını engelleyebilir. Menopoz tedavisi; bitkisel ya da ilaç biçiminde hormon tedavileri, osteoporoz tedavisi, tertipli idman ve istikrarlı beslenme, ruhsal dayanak ile meselelerin çözülmesi olarak 4 kümede ele alınır. Hangi tedavi usullerinin seçilmesi gerektiğine kapsamlı bir kıymetlendirme sonrasında hasta ile birlikte karar verilmelidir.  

Sağlıklı bir menopoz süreci için sistemli idman yapın

Menopoz sürecinde istikrarlı ve sağlıklı bir diyet, kâfi kalsiyum ve d vitamini almak, sigara alkol ve öteki toksik unsurlardan uzak durmak, yağdan yoksul antioksidandan güçlü besinlere beslenmek önerilmektedir. Ayrıyeten tertipli antrenman kemik kaybını yavaşlattığı üzere, çok kilo alımını ve buna bağlı olarak gelişebilecek kalp şeker hastalığı üzere hastalıkların riskini azaltmaktadır. Tertipli antrenman yapan bireylerde depresyon ve bilişsel işlevlerde azalma riski de çok daha düşüktür. İdrar kaçırma şikayetleri olan bireyler pelvik taban kaslarını güçlendiren kegel idmanlarından yarar görebilmektedir.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı